Zaćma wtórna to jedno z najczęstszych powikłań po operacji usunięcia zaćmy. Choć sama operacja zaćmy jest bardzo skuteczna i pozwala pacjentom odzyskać ostrość widzenia, w niektórych przypadkach może dojść do zmętnienia tylnej torebki soczewki. Właśnie ten stan określa się mianem zaćmy wtórnej. Warto zrozumieć, czym jest ta dolegliwość, jakie są jej przyczyny oraz jak współczesna medycyna radzi sobie z jej leczeniem.
Czym jest zaćma wtórna?
Zaćma wtórna, wbrew nazwie, nie jest nową zaćmą ani nawrotem choroby, którą wcześniej usunięto. Po operacji zaćmy naturalna soczewka oka, która uległa zmętnieniu, zostaje zastąpiona sztuczną soczewką wewnątrzgałkową. Jednak w trakcie zabiegu pozostawia się tylną torebkę soczewki, aby podtrzymywała nową soczewkę i zapewniała stabilność oka. U niektórych pacjentów z czasem dochodzi do zmętnienia tej torebki, co prowadzi do pogorszenia widzenia.
Objawy zaćmy wtórnej są podobne do tych, które pacjenci odczuwali przed operacją. Można zauważyć:
- stopniowe zamglenie obrazu,
- trudności z widzeniem szczegółów,
- większą wrażliwość na światło,
- efekt „halo” wokół źródeł światła.
Chociaż zaćma wtórna nie jest groźna dla zdrowia, znacznie obniża komfort życia, dlatego jej leczenie jest nieodzowne.
Przyczyny powstawania zaćmy wtórnej
Zaćma wtórna pojawia się w wyniku procesów zachodzących w oku po operacji. Zmętnienie tylnej torebki soczewki jest efektem proliferacji komórek nabłonkowych, które pozostają w oku po zabiegu. Komórki te mogą się namnażać i wytwarzać białka, które tworzą zamgloną warstwę na tylnej torebce.
Istnieje kilka czynników zwiększających ryzyko wystąpienia zaćmy wtórnej:
- Wiek pacjenta – młodsi pacjenci są bardziej narażeni na rozwój tego schorzenia, ponieważ ich komórki nabłonkowe są bardziej aktywne.
- Rodzaj zaćmy pierwotnej – niektóre typy zaćmy, np. zaćma korowa lub podtorebkowa tylna, częściej prowadzą do zaćmy wtórnej.
- Choroby współistniejące – schorzenia takie jak cukrzyca czy stany zapalne oka mogą przyspieszać proces zmętnienia tylnej torebki.
Jak wygląda leczenie zaćmy wtórnej?
Na szczęście leczenie zaćmy wtórnej jest szybkie, skuteczne i mało inwazyjne. W większości przypadków stosuje się laseroterapię.
Na czym polega?
Podczas zabiegu laserowego okulista wykonuje precyzyjny otwór w zmętniałej tylnej torebce soczewki. Dzięki temu światło może swobodnie docierać do siatkówki, a pacjent odzyskuje ostrość widzenia.
Zabieg ten jest całkowicie bezbolesny i trwa zaledwie kilka minut. Pacjent siedzi przed aparatem laserowym, podobnym do urządzenia używanego podczas badania wzroku. Po znieczuleniu oka za pomocą kropli lekarz używa lasera do usunięcia zmętnienia. Procedura nie wymaga hospitalizacji, a pacjent może wrócić do codziennych aktywności niemal natychmiast po zabiegu.
Czy zaćma wtórna może powrócić?
Dobrą wiadomością dla pacjentów jest fakt, że zaćma wtórna nie powraca po przeprowadzeniu kapsulotomii laserowej. Laserowe usunięcie zmętnienia jest trwałe, ponieważ torebka tylna soczewki zostaje skutecznie oczyszczona, co zapobiega dalszym problemom z widzeniem.
Profilaktyka zaćmy wtórnej
Choć zaćmy wtórnej nie da się całkowicie uniknąć, odpowiednie działania mogą zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia. Wybór nowoczesnych soczewek wewnątrzgałkowych, które zmniejszają proliferację komórek nabłonkowych, może być istotnym elementem profilaktyki. Ważna jest także regularna kontrola wzroku po operacji zaćmy, aby wykryć wszelkie nieprawidłowości na wczesnym etapie.
Zaćma wtórna to stosunkowo częste powikłanie po operacji usunięcia zaćmy, które może powodować pogorszenie widzenia. Jednak dzięki nowoczesnym metodom leczenia, takim jak kapsulotomia laserowa, problem ten można szybko i skutecznie rozwiązać. Jeśli zauważasz u siebie objawy charakterystyczne dla zaćmy wtórnej, warto jak najszybciej skonsultować się z okulistą, aby przywrócić pełną ostrość widzenia i cieszyć się komfortem życia bez ograniczeń.
